دیپلماسی اقتصادی دریامحور
دکتر ضیاءالدین صبوری / متخصص دیپلماسی و روابط بین‌الملل
مقدمه:
تجارت دریایی از دیرباز تاکنون یکی از اهمیت‌های برجسته در اقتصاد جهانی بوده است و برای کشورهایی که دسترسی به دریا دارند، این حوزه از اهمیت بیشتری برخوردار است.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی دیپلماسی اقتصادی، این مطلب با عطف توجه به برخورداری ایران از ظرفیت و پتانسیل بسیار بالا در حوزه تجارت دریایی، به تشریح موجز ابعاد این موضوع پرداخته است.
ایران با دارا بودن ۲۷۵۰ کیلومتر سواحل جنوبی و جنوب غربی و دسترسی به دریای خزر و دریای عمان، از این قابلیت برخوردار است و می‌تواند با بهره‌گیری از دیپلماسی اقتصادی، موقعیت جغرافیایی خود را به عنوان یکی از مهم‌ترین مزیت‌های رقابتی خود در تجارت بین‌المللی تبدیل کند.
1. افزایش همکاری‌های بین‌المللی در زمینه تجارت دریایی:
یکی از راهکارهای اصلی برای تقویت حضور ایران در تجارت دریایی، افزایش همکاری‌های بین‌المللی است. این امر شامل برقراری روابط دوستانه و همکاری با کشورهای دیگر برای توسعه بنادر و امکانات دریایی، ایجاد توافق‌نامه‌های تجاری و همکاری در زمینه‌هایی مانند حمل و نقل، بیمه، و تجهیزات دریایی می‌شود.
ایران می‌تواند با امضای توافقنامه‌ها و معاهدات بین‌المللی با کشورهای دیگر، روابط تجاری خود را تقویت کند و فرصت‌های جدیدی برای همکاری و تبادل تجاری ایجاد کند.
2. استفاده از بنادر دریایی به عنوان درگاه‌های ورود به بازارهای جهانی:
بنادر دریایی ایران می‌توانند به عنوان درگاه‌های ورود به بازارهای جهانی برای صادرات و واردات کالاها و خدمات استفاده شوند. این امر نقش مهمی در تقویت روابط تجاری با کشورهای دیگر و افزایش صادرات و واردات دارد.
ایران می‌تواند با ارتقاء امکانات و فراهم کردن شرایط مناسب در بنادر دریایی خود، به عنوان یک پل ارتباطی موثر بین کشورها در تجارت بین‌المللی عمل کند.
3. تسهیل تبادلات تجاری و سرمایه‌گذاری:
تسهیل تبادلات تجاری و سرمایه‌گذاری از طریق دریا از دیگر راهکارهای موثر در توسعه تجارت دریایی است. این اقدام شامل ارائه تسهیلات مالی، ایجاد شرایط مناسب برای حمل و نقل کالاها و افراد، و ارتقاء بنادر و بنیاد‌های مرتبط با تجارت دریایی می‌شود.
ایران می‌تواند با بهبود فرآیندهای گمرکی و افزایش تسهیلات تجاری در بنادر، جذابیت خود را برای سرمایه‌گذاران خارجی افزایش دهد و روابط اقتصادی خود را با کشورهای دیگر تقویت کند.
4. حضور فعال در سازمان‌ها و اتحادیه‌های بین‌المللی مرتبط با حوزه تجارت دریایی:
حضور فعال در سازمان‌ها و اتحادیه‌های بین‌المللی مرتبط با حوزه تجارت دریایی امکان تعیین استانداردها و قوانین بین‌المللی در این زمینه را فراهم می‌کند و امکان تبادل دانش و تجربیات با کشورهای دیگر را امکان‌پذیر می‌سازد.
ایران می‌تواند با فعالیت‌های سازمان‌ها و اتحادیه‌های بین‌المللی مانند سازمان جهانی تجارت (WTO)، کنفرانس ملل متحد در زمینه تجارت و توسعه (UNCTAD) و سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO)، نقش مؤثرتری در تعیین سیاست‌ها و قوانین بین‌المللی مرتبط با تجارت دریایی ایفا کند.
5. استفاده از راهبردهای نوین در حوزه تجارت دریایی:
بهره‌گیری از راهبردهای نوین مانند تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات، می‌تواند فرایندهای تجاری و حمل و نقل را بهبود بخشیده و رقابت‌پذیری را در تجارت دریایی افزایش دهد.
بنابراین، ایران می‌تواند با استفاده از فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء (IoT) و بلاک چین، بهبود فرآیندها و خدمات حمل و نقل دریایی خود را تسریع داده و بازار خود را گسترش دهد.
جمع‌بندی:
با توجه به موضوعات بیان شده، ایران می‌تواند با استفاده از دیپلماسی اقتصادی، روابط تجاری خود را با کشورهای دیگر تقویت کرده و بهبود قابل توجهی در حضور خود در بازار جهانی حاصل کند.
این امر نیازمند تحقیقات علمی و توسعه ادبیات موضوع ازطریق هم‌اندیشی‌های نخبگان و متخصصان در این حوزه و یک سری راهکارهای عملی ازجمله توجه به اصول تعاملات بین‌المللی، توسعه بنادر و زیرساخت‌های دریایی، ارتقاء تکنولوژی، و همکاری فعال در اتحادیه‌ها و سازمان‌های بین‌المللی مرتبط با تجارت دریایی است.
