- نام کتاب: سلاحهای هستهای در سیاست بینالملل
- تألبف: اندرو فوتر
- ترجمه و تلخیص: حامد یعقوبی‌فر
- ناشر: راهبرد اندیشه
- شمارگان: 200 نسخه
- نوبت چاپ: نخست، تابستان 1402
- شابک: 6-1-92798-622-978
سلاحهای هستهای در سیاست بینالملل
۳۳۰,۰۰۰ تومان
شکی نیست که ظهور تسلیحات هستهای ساختار سیاست بینالملل را با تحول چشمگیر مواجه کرده است. در ابتدا، انحصار ایالات متحده بر سلاحهای اتمی و استفاده‌ی این کشور از چنین تسلیحاتی در پایان جنگ جهانی دوم، نویددهنده‌ی شکل‌گیری دوران جدیدی در عرصه‌ی بین‌المللی بود. بعدها که اتحاد جماهیر شوروی در شکافت اتم و دستیابی به تسلیحات هستهای نیز موفق بود، منجر به ظهور و تقویت دوقطبی در روابط بینالملل شد.
ظهور رقابت تسلیحات هستهای بین دو ابرقدرت، جنگ سرد را در دهه‌ی 1950 به شدت تشدید کرد و وجود سلاحهای هستهای همچنان عامل اصلی روابط بین کشورها در دوران جنگ سرد بود. با گسترش باشگاه هستهای، در نتیجه‌ی ورود انگلستان، فرانسه و چین، ساختار قدرت (هستهای) دو قطبی به ساختاری چند قطبی تبدیل شد و سلاحهای هستهای به‌عنوان عامل تعیین‌کننده‌ی وضعیت قدرت دو بلوک قدرت‌های رقیب در دوران جنگ سرد عمل کردند.
از آن زمان تاکنون و طی سال‌های مختلف، نحوه‌ی رویکرد به سلاحهای هستهای فراز و نشیب‌هایی را تجربه کرده است. شکل‌گیری معاهده‌ی عدم اشاعه‌ی سلاحهای هستهای در سال 1968 و به تبع آن، تشکیل جنبش‌های جهانی با هدف خلع سلاح هستهای از یک‌سو و تأکید بر کاهش زرادخانه‌های تسلیحاتی کشورهای هستهای، انعقاد موافقتنامه‌های گوناگون بین کشورها و ایجاد مناطق عاری از سلاح هستهای با هدف ایجاد محدودیت در گسترش سلاحهای هستهای و کاهش خطر جنگ هستهای از سوی دیگر، از جمله این موارد بوده‌اند.
با این وجود، در سایه‌ی چنین اقداماتی، نه تنها از جایگاه سلاحهای هستهای کاسته نشد، بلکه کشورهای دارای سلاح از طریق تعریف دکترین‌های نظامی و امنیتی و کیفی‌سازی و مدرن‌سازی این تسلیحات و صرف هزینه‌های هنگفت در این راستا، نقشی نوین به چنین تسلیحاتی سپرده‌اند.
همچنین، منازعات منطقه‌ای و بین‌المللی در سال‌های اخیر مانند جنگ اوکراین و به تبعِ آن، احتمال استفاده‌ی تصادفی یا عمدی از سلاحهای هستهای، نگرانی‌های موجود را دو چندان نموده و توجه مراکز پژوهشی جهانی را در تجزیه و تحلیل هر چه بیشتر و فهم دقیق چیستی سلاحهای هستهای و تبعات فاجعه‌بار استفاده از آن‌ها، برانگیخته است.
بر این اساس و با توجه به اهمیت و مخاطرات موجود پیرامون موضوع سلاحهای هستهای و لزوم شناخت عمیق ابعاد مختلف آن بر اساس آخرین روندها و پژوهش‌های صورت‌گرفته، تلاش شد تا کتاب «سیاست سلاحهای هستهای» نوشته‌ی «اندرو فوتر» که مرجعی جامع برای شناخت ماهیت سلاح هستهای و نقش آن در سیاست بینالملل است، برای بهره‌برداری پژوهشگران و دانشجویان روابط بینالملل، مطالعات امنیتی و استراتژیک و دیگر علاقه‌مندان به مباحث مربوطه، ترجمه شود.
این کتاب، مقدمه‌ای را در ارتباط با جنبه‌های سیاسی، هنجاری، فن‌آوری و استراتژیک تسلیحات هستهای ارائه می‌کند. در چارچوب این کتاب، همچنین، یک نمای کلی از مفهوم سلاحهای هستهای ارائه شده و چگونگی توسعه‌ی تفکر درباره‌ی این سلاح‌ها طی ادوار مختلف تشریح شده است.
بر این اساس، کتاب کمک می‌کند تا ابتدا درک شود که چرا دولت‌ها در وهله‌ی نخست سلاح هستهای را می‌سازند و این‌که آیا جهان می‌تواند این سلاح‌ها را به‌طور کامل از بین ببرد؟
این کتاب، ترکیبی معنادار از طیف گسترده‌ای از حقایق و نظرات در باره‌ی مسائل کلیدی پیرامون سلاحهای هستهای را ارائه می‌دهد. به‌طور خلاصه و در عین حال دقیق، فوتر سال‌های اولیه‌ی توسعه‌ی سلاحهای هستهای و استراتژی‌های هستهای را توصیف می‌کند، تفاوت‌های میان اشاعه‌ی عمودی و افقی را مورد بحث قرار می‌دهد، موانع مرتبط با مدیریت اشاعه‌ی هستهای و خلع سلاح را شناسایی کرده و چالش‌های مربوط به دسترسی بازیگران غیردولتی به سلاحهای هستهای را بررسی می‌کند.
محورهای دیگر کتاب شامل تاریخچه‌ی آزمایش‌های هستهای، رویکردهای مربوط به اشاعه و عدم اشاعه‌ی هستهای، استراتژی کشورهای مختلف، بازیگران هستهای جهانی و مفهوم خلع سلاح هستهای است. همچنین، موضوعات معاصری مانند تروریسم هستهای و تاریخ‌نگاری رویدادهای مهم هستهای در کنار معاهدات مربوطه مورد بازخوانی و بررسی قرار گرفته است.
اما کتاب در مجموع به دنبال پاسخ به این سوال است که سلاحهای هستهای چگونه بر سیاست بینالملل تأثیر گذاشته است؟ همگام با این پرسش اساسی، روندهای شکل‌گرفته در سال‌های اخیر، از جمله پایان برخی معاهدات مانند معاهده‌ی منع موشک‌های هستهای میان‌برد، تعهدات گسترده به نوسازی هستهای از سوی کشورهای هستهای، ترس از رقابت تسلیحاتی مجدد و لفاظی‌های خطرناک کشورها، خروج آمریکا از توافق هستهای ایران، ظهور فن‌آوری‌های مخرب جدید و احساس این‌که هم ساختارهای حکمرانی هستهای جهانی و هم معماری کنترل تسلیحات هستهای با مشکل مواجه هستند که بر پیچیدگی سیاست بینالملل افزوده است، مورد مداقه قرار می‌گیرند.
در نهایت، امید است این کتاب، خواننده‌ی خود را از طریق شناخت استراتژی‌ها و بحث‌هایی که عصر هستهای را از زمان اختراع بمب اتم تا نگرانی‌های امروزین در باره‌ی پتانسیل تروریسم هستهای و همچنین موضوعات کلیدی مانند صنعت هستهای ایران شامل می‌شود، نسبت به آینده‌ی هستهای جهانی آگاه یا آگاه‌تر نماید.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.